قفسه بندی چیست

آیا می‌دانید قفسه‌بندی چیست؟ قفسه‌ها از جمله ملزومات یک فروشگاه و انبار هستند و می‌توانند با توجه به اشکال و متریال‌های مختلفی که دارند باعث نظم بخشیدن به یک محیط شوند و کمک کنند کالاها و محصولات با نظم و سلامت بیشتری ذخیره شوند. در این مقاله قرار است به شما بگوییم قفسه بندی چیست و انواع قفسه‌ها و کاربرد هرکدام را برای شما توضیح دهیم.

قفسه بندی چیست؟

در پاسخ به سؤال «قفسه بندی چیست» باید بگوییم قفسه‌بندی‌ها در واقع همان سازه‌هایی هستند که برای نظم و ترتیب دادن به کالا، محصولات یا لوازم یک محیط مورداستفاده قرار می‌گیرند. این سازه‌ها که تنوع بسیاری از نظر متریال و کاربرد دارند در محیط‌های صنعتی، فروشگاهی، نیمه‌صنعتی و حتی منازل استفاده می‌شوند.‌

وظیفه اصلی قفسه‌ها نظم و ترتیب دادن به لوازم یک محیط است و قفسه‌بندی این امکان را فراهم می‌کند که دسترسی به همۀ ابزار و کالاها به یک اندازه و با سهولت انجام شود. بهره‌بردن از همه قسمت‌های یک فضا، انباشته نبودن کالاها روی یکدیگر و ارتقای عملکرد انبارها از جمله ویژگی‌های مهم قفسه‌بندی هستند.

انواع جنس قفسه بندی چیست؟ 

قفسه‌بندی‌ها را با متریال‌های مختلفی تولید می‌کنند و هرکدام ویژگی‌های متفاوت و کاربردهای منحصربه‌فردی دارند. در ادامه شما را با انواع قفسه‌بندی آشنا می‌کنیم.

1. قفسه‌ فلزی

یکی از انواع قفسه‌بندی‌هایی که استفاده از آن بسیار‌ رواج دارد، قفسه فلزی است که ویژگی اصلی آن استحکام و قدرت بالاست. در انبارها و بخش‌هایی از فروشگاه‌ها که کالا‌هایی با وزن سنگین قرار دارند، اغلب از این نوع قفسه‌بندی سنگین استفاده می‌شود. نکتۀ مهم در خصوص این نوع قفسه‌ها این است که اندازه‌های مختلفی دارند و می‌توان آن‌ها را در اغلب مکان‌ها استفاده کرد. 

عکسی از قفسه‌بندی فلزی داخل انبار

2. قفسه بندی چوبی

از قفسه چوبی به عنوان یکی دیگر از انواع قفسه‌هایی می‌توان نام برد که بیشتر در منازل و مکان‌های لوکس استفاده می‌شود. این نوع قفسه‌بندی‌ها که جزو نمونه‌های مدرن هستند نمادی از طبیعت دارند و جلوۀ زیبایی به دکوراسیون داخلی می‌دهند. از این قفسه‌ها در انبار نیز استفاده می‌کنند، اما استحکام و عمر مناسبی برای این مکان‌ها ندارند.

3. قفسه پلاستیکی

عمر مفید قفسه پلاستیکی مانند قفسه‌های فلزی نیست و استفاده و کاربرد چندانی ندارند. این قفسه‌ها اغلب در سایز‌های کوچک تولید می‌شوند و کاربرد خانگی دارند. 

کاربرد قفسه بندی در انبار 

به نظر شما کاربرد قفسه بندی انبار چیست؟ درست است که در منازل و مکان‌های تجاری از قفسه‌بندی‌ صحبت می‌شود، اما مهم‌ترین و متداول‌ترین استفاده‌ای که از این محصولات می‌شود در انبارداری است. انبارداران به کمک قفسه‌بندی‌، به‌خصوص قفسه‌‌های فلزی از جمله قفسه بندی خود تغذیه، کالاها و محصولات را با نظم بیشتری می‌چینند تا در صورت لزوم به‌راحتی در دسترسی قرار بگیرند. قفسه‌های فلزی وزن بیشتری را تحمل می‌کنند و به همین دلیل برای انبارها گزینۀ مناسبی هستند.

بررسی مهم ترین انواع قفسه بندی

علاوه‌بر متریال‌های مختلفی که از آن‌ها نام بردیم، قفسه‌بندی‌ها را می‌توان بر اساس طراحی و نوع ساخت متفاوتی که دارند بررسی کرد. ما در اینجا چند نمونه از رایج‌ترین و پرکاربردترین قفسه‌بندی‌ها را برای شما معرفی می‌کنیم:

1. قفسه بندی مشبک 

یکی از پرکاربردترین نوع قفسه‌ها، قفسه‌ مشبکی است که به طور معمول برای محصولات سبک و کم‌وزن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قفسه‌ها مجموعه‌ای از پنل‌های پرمنفذی هستند که با کمک برخی از ابزار‌های پلاستیکی و به صورت دستی به یکدیگر متصل می‌شوند.

قفسه‌بندی مشبک را می‌توانید در رنگ‌های مختلفی تهیه و به‌سادگی مونتاژ کنید و نیاز به هیچ‌گونه تخصصی ندارد. اغلب از قفسه‌بندی مشبک برای قطعات یدکی، نگهداری از ملزومات جانبی، جاکتابی در منازل یا لوازم سبک در فروشگاه‌ها و سالن‌ها استفاده می‌شود. از جمله ویژگی‌های این قفسه مشبک عبارت‌اند از:

• در رنگ‌ها و اندازه‌های مختلفی موجود است.
• متناسب با فضایی که دارید به تعداد طبقات آن بیفزایید یا کم کنید.

 از جمله ویژگی‌های دیگر این قفسه‌ها این است که در هر کجا مانند دیوار کاذب یا بالکن نصب می‌شوند و ایجاد مزاحمت نمی‌کنند. 

2.  قفسه بندی فروشگاهی

قفسه بندی فروشگاهی معمولاً در فروشگاه‌ها استفاده می‌شود و مناسب انواع سوپرمارکت‌ها است. این قفسه‌ها وزن کمی را تحمل می‌کند و در انواع مختلفی مانند قفسه دیواری، قفسه خودایستای یک‌طرفه و قفسه خودایستای دوطرفه تولید می‌شوند. قفسه‌بندی فروشگاهی یکی از ساده‌ترین و پرمصرف‌ترین نوع قفسه‌بندی محسوب می‌شود.

3. قفسه بندی پانل راک 

از قفسه بندی پانل راک برای کالاهای بسیار سنگین استفاده می‌شود. کاربرد این قفسه‌ها بیشتر در انبارها است و برای لوازم‌یدکی سنگین و ملزومات ماشین‌آلات بهترین گزینه هستند. قفسه‌های پانل راک را می‌توان به کمک لیفتراک یا با دست جابه‌جا کرد. 

شکل ظاهری و طراحی قفسه‌بندی پانل راک به‌گونه‌ای است که می‌توان در کوتاه‌ترین زمان آن‌ها را جابه‌جا کرد. همچنین رنگ قفسه‌های پانل اغلب الکترواستاتیک است. مهم‌ترین مزیتی که قفیه‌های پانل راک دارند این است که می‌توان از نظر عمق و ارتفاع آن‌ها را متناسب با نیاز خود تغییر داد.

تصویری از قفسه‌بندی پانل راک

4. قفسه بندی پالت راک

قفسه‌بندی پالت دژپاد یا قفسه بندی پالت راک مانند قفسه‌های پانل راک در انبارها و برای کالاهای بسیار حجیم  یا کالاهایی که نیاز به سطحی صاف و یکپارچه دارند استفاده می‌شود. برای گذاشتن بار روی قفسه‌های پالت راک از لیفتراک استفاده می‌شود و با دست نمی‌توان این کار را انجام داد. از جمله ویژگی‌های مهم قفسه‌های پالت راک می‌توان به موارد پایین اشاره کرد:

• ارتفاع طبقات متناسب با ابعاد کالا تغییر می‌کند.
• اتصالات قفسه پالت راک به کمک پیچ‌ومهره به یکدیگر متصل می‌شوند. 

پالت راک‌ها از یک قاب، بازو، رابط بین قاب، قفل بازو، زیرپالتی، محافظ ستون و بازوی تقویتی تشکیل می‌شوند. اغلب قاب‌ها طوسی و طبقات را با رنگ نارنجی تولید می‌کنند. اتصالات این قفسه‌ها عموماً گالوانیزه هستند و بیشترین کاربرد آن‌ها در سردخانه‌ها و انبارهایی است که محصولات بسیار سنگین در آن‌ها ذخیره می‌شود. 

5. قفسه بندی پالت راک راهرو باریک

معمولاً قفسه بندی پالت راک راهرو باریک تونل‌هایی دارد که اجازه می‌دهد لیفتراک به‌سادگی از آن تردد کند. ویژگی اصلی این قفسه‌بندی این است که آخرین باری را که در قفسه‌ها قرار می‌دهند اولین کالایی است که قابلیت برداشت دارد و به همین دلیل گذاشتن بار روی آن‌ها باید با برنامه‌ریزی انجام شود.

از نظر اجزا و رنگ‌بندی مشابه پالت راک است و بیشتر مناسب انبارهایی است که مواد غذایی و کشاورزی در آن ذخیره می‌شود. به داشتن تونل در این قفسه‌ها، چند برابر پالت راک در آن کالا قرار داده می‌شود. برای گذاشتن بار روی قفسه‌های پالت راک راهرو باریک از لیفتراک استفاده می‌شود.

6. قفسه بندی بالکی راک 

عموماً از قفسه بالکی راک یا قفسه راک کف‌پوش‌دار سنگین برای کالاهای نیمه‌سنگین استفاده می‌شود. اجزای آن شامل قاب، بازو، رابط بین قاب، قفل بازو و کف‌پوش طبقات است. ویژگی‌های قفسه بالکی راک عبارت‌اند از:  

• به همۀ طبقات دسترسی دارید و بار را به‌راحتی در طبقات می‌گذارید.
• برداشتن برخی از کالاها یا خرده‌کالاها به‌راحتی انجام می‌شود.  
• اندازه ارتفاع طبقات را قابل‌تنظیم است. 
• از تأسیسات سالن و انبار مانند اطفای حریق پشتیبانی می‌کند.
• برای نظم بیشتر، طبقات قفسه بالکی راک به یکدیگر یا به دیوار با پیچ‌ومهره متصل می‌شود.

در این قفسه‌ها طراحی به‌گونه‌ای است که برای رفتن به طبقات بالا باید از پلکان یا بالابر استفاده و بار را با چرخ‌دستی یا کانوایر در طبقات جابه‌جا کنید. از این قفسه در انبار ابزارآلات و لوازم تأسیساتی استفاده می‌شود.

7. قفسه بندی لانگ اسپن 

قفسه‌های کف‌پوش‌دار سبک، که آن‌ها را با نام لانگ اسپن هم می‌شناسند، مانند قفسه‌های بالکی راک هستند و فقط یک تفاوت عمده با یکدیگر دارند. در قفسه‌های لانگ اسپن کالاهایی با وزن سنگین و نیمه‌سنگین قرار می‌گیرد اما تحمل آن‌ها نسبت به بالکی راک بسیار کمتر است و بارگذا و به‌صورت دستی انجام می‌شود. قفسه‌ لانگ اسپن ویژگی‌هایی دارد که عبارت‌اند از:

• می‌توانید آن‌ها را از نظر ارتفاع با سقف سالن هماهنگ کنید.
• در طراحی آن‌ها برای دسترسی به طبقات بالاتر از بالکن و نرده استفاده می‌شود.

برای اطمینان بیشتر بهتر است قفسه‌های بالکی راک را با کمک پیچ‌ومهره مستحکم کنید. این قفسه‌ها از نظر رنگ و اجزا مانند قفسه‌های بالکی راک‌ هستند. از این محصول بیشتر برای انبار کالاهای خوراکی و در سردخانه‌ها استفاده می‌شود.

8. قفسه بندی درایوین راک 

اگر تصمیم دارید تا محصولات همگن خود را انبار کنید، بهترین گزینه قفسه بندی درایوین راک‌ است. با کمک این قفسه‌بندی‌ها می‌توانید بیشتری استفاده را از این فضای خود داشته باشید. این قفسه‌ها واحدهایی دارند که روی ریل قرار می‌گیرند و باعث می‌شوند نیازی نباشد قفسه‌های پالت راک را جابه‌جا کنید.

برای بالابردن بهره‌وری در انباری که محصولات همگن را ذخیره می‌کنید، بهتر است از درایوین راک بهره ببرید. جالب است بدانید که در قفسه‌های درایوین راک می‌توانید چندین برابر سایر قفسه‌ها کالا و محصولات را بچینید؛ چراکه تونل‌هایی دارد که گذاشتن بار را راحت‌تر و آسان‌تر می‌کند.

9. قفسه بندی کانتی لور یا بازویی

قفسه بندی بازویی یا قفسه بندی کانتی لور را بیشتر برای بارهایی استفاده می‌کنند که از نظر شکل لوله‌ای، رولی یا ورقه‌ای و از نظر وزن حجیم هستند و ناچارید با لیفتراک آن‌ها را جابه‌جا کنید. سایر قفسه را می‌توانید متناسب با فضا در نظر بگیرید، اما ارتفاع آن‌ها بیش از 12 متر نخواهد بود. پایه و ستون، مهاربندی افقی و ضربدری، بازو، پین‌هایی برای اتصال بازوها و پین‌هایی برای جلوگیری از ریزش از جمله اجزای قفسه‌های کانتی لور هستند. از ویژگی‌های مهم قفسه‌بندی بازویی می‌توان به موارد پایین اشاره کرد:

• این قفسه‌ها هیچ ستونی ندارند و گذاشتن و تخلیۀ بارها و محصولات به‌راحتی انجام می‌شود.
• تحمل بار قفسه‌های بازویی مختلف است. 
• گذاشتن بار در قفسه‌های کانتی لور با لیفتراک انجام می‌شود.
• به‌راحتی می‌توانید ارتفاع بازوی طبقه‌ها را سفارشی کنید.

رنگ ستون‌ها و پایه‌ها طوسی و بازوها نارنجی هستند. هر کجا که نیاز است لوله‌های فلزی یا پروفیل‌هایی با متریال‌های مختلف ذخیره کنید باید از این قفسه استفاده کنید. این قفسه‌ها برای انبار کردن رول فرش نیز مناسب است.

تصویری از قفسه‌بندی کانتی لور یا بازویی 

10. قفسه بندی شاتل راک 

از قفسه بندی شاتل راک برای ذخیره‌سازی مواد اولیه استفاده می‌شود. کانال‌های این قفسه ارتفاع کمی دارند؛ بنابراین باید حجم فراوانی از این قفسه را در انبار قرار دهید. نکتۀ مهم دربارۀ قفسه شاتل راک این است که می‌توان آن‌ها را به درایوین راک نیز تغییر داد.

11. قفسه بندی پیچ و مهره ای

آیا می‌دانید متداول‌ترین نوع قفسه بندی چیست؟ رایج‌ترین قفسه‌بندی، قفسه بندی پیچ و مهره ای است که بیشتر برای ذخیرۀ کالاهایی استفاده می‌شود که وزن زیادی ندارند؛ در نتیجه در فروشگاه‌ها یا مراکز آموزشی برای ذخیرۀ کتاب‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.

مقاومت و سهولت در اجرا از جمله مزایای این محصول است و در اغلب انبارها می‌توان از آن نهایت استفاده را کرد. گذاشتن بار و حتی ساخت این قفسه‌ها به‌صورت دستی انجام می‌شود. اجزای این قفسه‌بندی از نبشی، صفحه قفسه و پیچ‌ومهره تشکیل شده‌اند.

12. قفسه بندی نیم طبقه پیش ساخته (مزنین)

در محیط‌هایی که فضای کمی دارند و نیاز است تعداد کالاهای ذخیره‌شده زیاد باشند، از قفسه بندی نیم طبقه پیش ساخته مزنین استفاده می‌شود. هر کجا که نیاز به ذخیره‌کردن کالا به صورت طبقاتی است می‌توانید از قفسه‌های مزنین استفاده کنید. از ویژگی‌های این قفسه می‌توان به موارد پایین اشاره کرد:

• به صورت پیچ‌ومهره‌ای تولید می‌شود.
• به‌سرعت قابل‌اجرا است.
• در فضا صرفه‌جویی می‌کند.
• از نظر ظاهری زیبا است.
• نیاز به جوشکاری ندارد.
• سطح بالکن‌های آن را می‌توان افزایش یا کاهش داد.
• پیچ‌های آن مقاوم هستند.

از سالن‌های تولید و نمایشگاه‌ها گرفته تا دفاتر کار، قفسه‌های نیم‌طبقه پیش‌ساخته مزنین در جاهای محتلفی استفاده می‌شوند.

عکسی از قفسه‌بندی نیم طبقه پیش‌ساخته  

13. قفسه بندی نیم طبقه راک

قفسه‌ بندی نیم طبقه راک بیش از سه‌طبقه ندارند و برای ساخت آن‌ها نیاز به هیچ فعالیت عمرانی‌ای نیست. این قفسه‌ها در مدت‌زمان کوتاهی تولید می‌شوند و نسبت به سایر قفسه‌ها وزن بسیار کمی دارند. ویژگی‌های این قفسه‌ها به شرح زیر است:

• ارتفاع و اندازۀ دهانه قابل‌تغییر هستند.
• این قفسه‌ها پیچ‌ومهر‌ه‌ای‌اند و برای صرفه‌جویی در فضا بهترین گزینه محسوب می‌شوند.
• در صورتی که درست طراحی شوند وزن‌های مختلفی را تحمل می‌کنند.
• برای دسترسی به طبقات بالای آن از بالابر استفاده می‌شود.

اجزای قفسه‌‌بندی نیم‌طبقه راک را ستون قفسه، تیر قفسه و کف‌پوش تشکیل می‌دهند. این قفسه‌ها ثابت و فلزی هستند و حداکثر وزنی که تحمل می‌کنند 1000 کیلوگرم است.

نکات مهم در ارتباط با قفسه بندی

حال که با انواع قفسه‌بندی آشنا شدید و می‌دانید منظور از قفسه‌بندی چیست، بهترین نوع قفسه را متناسب با نیازتان انتخاب می‌کنید. در نظر داشته باشید بهتر است برای نگهداری این محصولات نهایت دقت را به کار ببرید و از نکات پایین استفاده کنید. 

• برخی از قفسه‌ها مقاوم‌تر از قفسه‌های دیگر هستند.
• برخورد لیفتراک قفسه‌های مقاوم و غیرمقاوم در ظاهر مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ اما در طولانی‌مدت از عمر مفید آن‌ها کم می‌کند و به قطعه‌ها آسیب جدی وارد می‌شود. 
• نباید روی قفسه‌ها بیش‌ازحد مجاز کالا بگذارید. این کار نه‌تنها باعث می‌شود که طبقات از شکل ظاهری اولیه خود دور شوند؛ بلکه خسارت‌های بسیاری را به محصول وارد می‌کند.
• حتماً اپراتورها باید از لحاظ ایمنی آموزش دیده باشند.

همچنین در نظر داشته باشید نباید قطعه‌ها قفسه‌ها جز در مواقعی که نیاز است به یکدیگر جوش داده شوند. در این صورت باز کردن و جابه‌جایی قفسه‌ها با مشکل روبه‌رو می‌شود. برای افزایش ایمنی حتماً از متخصصان در این امر کمک بگیرید.

قفسه بندی؛ راهی آسان برای نظم دادن به فروشگاه

در این مقاله دربارۀ مفهوم قفسه بندی چیست با شما صحبت کردیم و به معرفی انواع جنس قفسه و بهترین نوع قفسه‌ها پرداختیم. قفسه‌بندی یکی از انواع روش‌هایی است که به انبارداران کمک می‌کند تا کالاهایی را که تحویل گرفته‌اند به‌راحتی و مرتب روی یکدیگر بچینند. با قفسه‌بندی درست و اصولی هم فروشگاه خود را زیباتر می‌کنید، هم کالاهای یکسان یا شبیه هم را کنار یکدیگر می‌چینید، هم به نظم بیشتر انبار یا فروشگاه خود اهمیت می‌دهید. امیدواریم اطلاعات این مقاله برای شما مفید بوده باشد.