در این مقاله قصد داریم که به یکی از مهم ترین بخش های طراحی داخلی انبار، یعنی نحوه محاسبه فضای انبار اشاره داشته باشیم. نحوه محاسبه فضای انبارها بسیار حائز اهمیت است چرا که در این مکان ها که اقلام نگه داری و ذخیره سازی می شوند، فضا یک بخش مهم برای شرکت و یا کارخانه مربوطه محسوب می شود. در صورتی که نحوه محاسبه فضای انبار به درستی و با اصول بهینه سازی صورت بگیرد در این صورت می توان از فضای بیشتری برای ذخیره سازی استفاده کرد و در نتیجه فضای انبار بهینه خواهد شد.
همان طور که گفته شد نحوه محاسبه فضای انبار از اهمیت زیادی برخوردار است و به همین دلیل نیز مدیران و صاحبان کشل و کار در صنایع مختلف باید زمان کافی به منظور نحوه محاسبه فضای انبار به صورت استاندارد و کاربردی اختصاص دهند تا از مقدار فضایی که برای ذخیره و قفسه سازی لازم است و همچنین مقدار فضای قابل استفاده انبار، اطلاعات کافی داشته باشند.
محاسبه فضای انبار
زمانی که کالای بیشتری در انبار ذخیره می شود، در هزینه های مختلف از جمل حمل و نقل صرفه جویی خواهد شد. همچنین در صورتی که نحوه محاسبه فضای انبار به درستی انجام بپذیرد، کارکنان به آسانی به بخش های مختلف انبار دسترسی خواهند داشت و سفارشات در مدت زمان کوتاه آمده شده و به دست مشتریان خواهد رسید.
محاسبه اصولی فضای انبار
در ابتدا ضروری است که برای محاسبه ظرفیت کل فضای ساختمان انبار اقدام کنید این کار برای آگاهی از میزان فضایی که مورد استفاده قرار خواهد گرفت ضروری است. نکته که در مورد نحوه محاسبه فضای انبار مهم است این است که پس از محاسبه فضا، قسمت های هستند که از آنها برای ذخیره سازی کالاها نمی توان استفاده کرد. برای بدست آوردن عدد دقیق از فضای کامل ذخیره سازی انبار طی کردن مراحل ذیل ضروری است.
در قدم نخست نحوه محاسبه فضای انبار، لازم است که مساحت کل انبار به صورت متر مربع اندازه گیری شود. برای مثل فرض کنید که انبار ۱۰۰ هزار متر مربع ظرفیت دارد. مساحت کل را از مساحت بخش هایی که در آنها امکان ذخیره کالا و اقلام وجود ندارد را کسر کنید. این فضاها به طور معمول شامل بخش اداری، دستشویی، حمام، آشپزخانه، محل بارگیری و... است که باید از کل فضا کسر شود. بر فرض مثال فضای غیرقابل استفاده را ۲۰ هزار متر مربع در نظر بگیرید که در این صورت ۸۰ هزار متر مربع آن می تواند مورد استفاده باشد.
اندازه فضای مناسب انبار
در مرحله دوم لازم است که ارتفاع دقیقی از ساختمان انبار بدست آورده شود ارتفاع از کف تا سقف و یا بالاترین ارتفاع که جسمی قرار داده می شود، محاسبه می گردد. نحوه مصاحبه ارتفاع برای بسیاری از انبارها از کف تا سطح فولادی تأسیسات می باشد اما برای برخی امکان دارد این فاصله از کف تا پایین ترین چیزها در سقف به مانند تجهیزات روشنایی باشند. در صورتی که به صورت دقیق، ارتقاع انبار را بدست آورید می تواند برای فضای قابل استفاده در ذخیره سازی کالا موثر باشد.
پربازدیدترین مطالب تیم فضاسازان امین
در مرحله سوم نحوه محاسبه فضای انبار کل فضای قابل استفاده را که در مرحله اول بدست آوردید و ۸۰ هزار متر مربع بود را در ارتفاع واضح که در مرحله دوم بدست آورده شده ضرب کنید تا ظرفیت قفسه بندی و ذخیره سازی اقلام به صورت متر مکعب معين گردد. برای مثال اگر ارتفاع واضح در حدود بیست و پنج متر باشد، ظرفیتی که برای ذخیره سازی کل می توان در نظر گرفت دو میلیون متر مکعب برای فضای انبار خواهد بود.
اندازه گیری مساحت انبار
پس از این که با نحوه محاسبه فضای انبار آشنا شدید و ظرفیت ذخیره سازی کل آن را بدست آوردید می توانید ارزیابی کنید که چه مقدار از آن فضا را استفاده می کنید. این اقدام در دو مرحله قابل انجام است، اول آموزش نحوه ارزیابی ميزان بهره گیری از فضای انبار و دوم تجریه و تحلیل محاسبه فضای انبار برای استفاده شخصی.
عددی که از این محاسبه به دست می آید در واقع درصدی از فضای را که برای ذخیره سازی قابل استفاه است را نشان خواهد داد. این عدد صدرصد کل ظرفیت انبار نخواهد بود و بسیار کم تر از می باشد. در مثال بالا گفته شد که کل ظرفیت انبار ما دو میلیون متر مکعب در نظر گرفته شده است برای دستیابی به ظرفیت مورد استفاده باید مواردی از قبیل اندازه تمام قفسه پالت، مجموع ظرفیت ذخیره کردن عمودی پالت ها، ظرفیت واقعی آنها محاسبه شود. عدد بدست آمده همان، اندازه مکعب ذخیره سازی انبار خواهد بود. بر فرض مثال این عدد ۵۰۰ هزار متر مربع باشد که در قیاس با کل فضای ذخیره سازی ۲۵ درصد فضا خواهد بود.
شاید سوالی که اینجا مطرح شود این باشد که چرا از تمام ظرفیت انبار و یا بیشتر ظرفیت آن استفاده نشود؟ جواب این است که اگر بیشتر از این مقدار استفاده شود ممکن است که مشکلاتی در عبور و مرور ايجاد شود و هزینه های وارد شده چند برابر شود و اگر کم تر از این مقدار استفاده شود نیز ممکن است که در طراحی و چیدمان به مشکل بخورید. مديران و کسانی که در زمینه طراحی انبار فعالیت دارند برای دستیابی به حداکثر کارایی با نظر به بهینه سازی قفسه بندی انبار این توانایی را خواهند داشت که برای تعیین امکانات انبار اقدام کنند و در نهایت فضای انبار را به منظور ذخیره سازی اقلام مورد ارزیابی و سنجش خود قرار دهند. امروزه طراحی فضای انبار بسیار حائز اهمیت است لذا از طریق آشنایی با نحوه محاسبه فضای انبار می توان گام مهم در بهینه سازی فضا برداشت.
ارزیابی استفاده از فضای انبار